Çelik çekme borular , diğer ismi ile dikişsiz çelik borular son zamanlarda oldukça popülerdir. Üretim yöntemi olarak adından da anlaşılacağı üzere kaynak yöntemi kullanılmayıp ekstrüzyon ve özel haddeleme (sıcak haddeleme, soğuk haddeleme) yöntemleri ile üretilmektedirler. Çelik çekme boruların üretimi oldukça zor ve maliyetlidir ancak dikişli çelik borularda üretim yönteminden dolayı kaynak dibinde oluşan ITAB bölgesi çelik çekme borularda oluşmamaktadır. Bu nedenle yüksek mukavemete sahiptirler. Çelik borular, imalat yöntemlerine göre dikişli çelik boru ve dikişsiz (çelik çekme boru) çelik boru olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Dikişli borular, düz bir şeritin kıvrılması sonucu ve sonrasında kaynak işlemi yapılarak boru haline getirilmesiyle oluşmaktadır. Dikişli borular; spiral dikişli ve boyuna dikişli borular olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Dikişsiz çelik çekme borular, levha yerine ısıtılarak sıvı hale getirilen kütüğün istenilen ölçülerde kalıplara dökülerek boru formuna getirilmesiyle üretilir. Dikişsiz çelik çekme borularda kaynak yöntemi kullanılmadığı için iyi bir homojen yapı ve yüksek korozyon direnci söz konusudur. Bu neden ile daha dayanıklı ve mukavemet gerektiren alanlarda tercih edilmektedir. Dikişsiz çelik çekme borular iki yöntem ile üretilmektedir. 1-) Ekstrüzyon Bu yöntem direkt ve endirekt ekstrüzyon olmak üzere iki alt gruba ayrılmakta olup; direk ekstrüzyonda delikli ve dolu metal takozlar, endirekt ekstrüzyonda ise yalnızca delikli metal takozlardan boru üretilmektedir. Kullanılan bu yöntemde boru kesitini pistonun ucuna bağlanan malafa belirlemektedir. 2-) Özel Haddeleme Özel haddeleme yönteminin boru imalatındaki ana ilkesi metal bloğun sıcak işlem ile delinmesi olup sonrasında uygulanacak işlem et kalınlığına ve boru çapına göre tercih edilmektedir. Kalın et kalınlığında boru istiyorsak sıcak işlem üretim yöntemi, daha iyi mekanik özellik, daha düzgün yüzey ve hassas boyut toleransı isteniyor ise çekme (soğuk işlem) yöntemi kullanılmaktadır.
Dikişsiz çelik çekme borular üretim yöntemine göre ikiye ayrılmaktadırlar. 1.Sıcak Çekme Borular, metal bloklar silindirik forma sahip olup sıcak işlem yöntemi uygulanarak delinmesi ile elde edilir. Genellikle küçük çaplı borular elde edilir. Ancak müşteri isteğine göre çap ve et kalınlığı belirlenir. 2.Soğuk çekme boru, doğrusallığı 0,5-1/1000 mm arasında olan hassas çekilmiş borular olup sıcak çekim borularına göre daha iyi yüzeye ve daha iyi hassas ölçü toleranslarına sahiptir.
Petrol ve Gaz Altı Borular, enerji sektöründe, akaryakıt istasyonlarında, petrol rafinerilerinde, bina içi doğal gaz tesisatlarında, doğal gaz çevrim santrallerinde ve benzeri birçok hatta kullanılmaktadır. Genel olarak ASME, API ve ASTM standartlarında veya API 5B standartlarına uygun (Grade A, Grade B) dikişsiz çelik hat boruları tercih edilir. Bu borular toprak üstünde, toprak altında korumalı veya korumasız olarak kullanılmakta olup uzun ömürlü ve güvenilirlik açısından oldukça iyidir. Eşanjör Borular, iki farklı akışkanın birbirine karışmadan birbirlerine ısı transferi sağlamak amacı ile kullanılan sıcak çekme dikişsiz borulardır. Yoğun olarak enerji santrallerinde ve petrokimya sektöründe kullanılır. A210, A192, A179 kalite standartlarında tercih edilir. Kazan Borular, biyokütle yakma sistemleri, basınç kapları ve her türlü pişirme fırınları gibi alanlarda kullanılmaktadır. Isı aktarımını yüksek hissetmek için ince et kalınlığı tercih edilmektedir. Bu nedenle yüksek risk oluşturan kazan borularında güvenirliliğin sağlanması içi malzeme seçimi oldukça önemlidir. Genel olarak alaşımlı ve alaşımsız çelik olup Avrupa normu EN10216-2 standartlarında tercih edilirler. Koruma (Casing) Borular, yer altı suları, buhar, sıcak su, doğal gaz, petrol ve katı malzemelerin (tuz vb.) yeryüzüne çıkarılması için açılan sondaj kuyularında kullanılan borulardır. Kalite olarak API standartlarındaki çelik malzemeler tercih edilir. Casing borularında et kalınlığı, boru çapları, çelik malzeme ve diş tipi casing dizilimine ve kuyu derinliğine bağlı olarak değişmektedir. API kalite standartlarına göre casing boru çapları 4 ½” (114,3 mm) ile 20” (508 mm) arasında tercih edilmekte olup yine bu kalite standartlarına göre STC (Kısa Diş Casing), LTC(Uzun Diş Casing) ve BTC (Buttress Diş Casing) üç tip diş kullanılır. Mekanik Borular, genel makine imalatında, otomotiv sanayinde, savunma sanayinde, hidrolik sistemlerde, vagon imalat sanayinde ve zirai aletler sanayisi gibi birçok alanda tercih edilmekte olup kalite standardı olarak St-52, DIN 1629 ve özel kullanım alanları için 24Mn4 kullanılmaktadır.
Ölçü standardı olarak DIN 2448 tercih edilip alaşımlı ve düşük karbonlu çelik malzemelerden ASTM A106, ASTM A53, DIN 1629, DIN 17175, API 5B, API 5CT, API 5L, TSE 381, TSE 301, TSE 346 kalite standartlarında çeliklerden üretilir.
Dikişsiz çelik çekme borular Avrupa standartlarına uygun kalitelerde üretilir. Dikişsiz çelik çekme borular kullanım alanlarına göre hangi kalitelerde üretilecekleri belirlenir.
Soğuk çekilmiş ve dikişsiz hassas borular EN 10305-1 kalite standardında üretilmekte olup E235, E355, E275, E410, 26Mo2, C35E, C45E, 42CrMo4, 25CrMo4 çelik kaliteleri kullanılır. E355+C çeliği EN 10305 – 1 kalite standardında üretilmektedir.
Dış çap : 4 mm – 245 mm
Et kalınlığı : 0,5 mm – 25 mm
Düşük sıcaklık tokluğuna sahip çeliklerden mamul yuvarlak dikişsiz çekme borular DIN 17173 kalite standardında üretilip St 35N çelik kalitesi tercih edilir.
Isıya dayanıklı dikişsiz çelik çekme borular EN 10216-2 (DIN 17175) kalitesinde üretilmektedir. Genellikle St35.8, St45.8 çelik kaliteleri tercih edilir.
Dış çap : 17,2 mm - 660 mm
Et kalınlığı : 2 mm – 75 mm
Dikişsiz çelik borular, kazan ve kızdırıcı boruları (BS 3059) EN 10216-1, EN 10216-2 kalite standardında üretilmektedir.
Dış çap : 17,2 mm - 660 mm
Et kalınlığı : 2 mm – 75 mm
P235 GH malzemesi EN 10216 ve EN 10028 tanımlanan alaşımsız çeliktir. Kaynak yapılabilir ve yüksek sıcaklığa uygun kazan çelik boru malzemesidir.
P235GH-TC1 Yüksek sıcaklıkta basınç amaçlı, alaşımsız çelik borular olup EN 10216-2 EN 10217-2 standardında üretilmektedir.
Kazan boruların üretim ebat aralığı şu şekildedir:
Boy : 5,00 m - 18,30 m
Et kalınlığı : 2,0 mm - 12,7 mm
Dış çap : 21,3 mm - 339,7 mm
Kazan borusu fiyatları da malzemenin kalitesine, boy, çap ve et kalınlığına göre değişmektedir.
Kalite GruplarıÜrünStandartIslah Çelikleri 42CrMo4 Sementasyon Çelikleri 16MnCr5 Karbon Çelikleri Yapı Çelikleri S235JR, P235GH, S275JR, S355JR ve GRBSıcak hadde dikişsiz borularıEN 10210-1 EN 10297Basınç ve Yüksek Sıcaklığa Dayanıklı BorularEN 10216-2Soğuk Çekilmiş Dikişsiz BorularEN 10305-1Petrol BorularıAPI 5L PSL2Sondaj ve Muhafaza BorularıAPI 5CT, API 5DYüksek Sıcaklık Dikişsiz Çelik BorularıASTM A106
Kalite Grupları ÜrünStandart Islah Çelikleri 42CrMo4 Sementasyon Çelikleri 16MnCr5 Karbon Çelikleri Yapı Çelikleri S235JR, P235GH, S275JR, S355JR ve GRBSıcak hadde dikişsiz borularıEN 10210-1 EN 10297Basınç ve Yüksek Sıcaklığa Dayanıklı BorularEN 10216-2Soğuk Çekilmiş Dikişsiz BorularEN 10305-1Petrol BorularıAPI 5L PSL2Sondaj ve Muhafaza BorularıAPI 5CT, API 5DYüksek Sıcaklık Dikişsiz Çelik BorularıASTM A106
Paslanmaz dikişsiz çelik boru kesitleri dış çap ve et kalınlığıdır. Dış çap için 21 mm ile 1000 mm arasında değişmektedir. Et kalınlıkları ise 2mm den 150 mm ye kadar değişmektedir.
Dikişsiz Boru Üretimi
Dikişsiz boruların üretimi iki yöntemle yapılabilir.
a-) Ekstrüzyon ile boru üretimi
b-) Özel haddeleme yöntemleriyle boru üretimi
Bu boruların üretimi genellikle sıcak işlemle ancak çok yumuşak metalik malzemelerde soğuk işlemle yapılır.
a-) Ekstrüzyon ile Boru Üretimi
Boru ekstrüzyonunda kullanılan silindirik metalik bloklar (takozlar), dolu veya delikli olabilir. Direkt ekstrüzyonla dolu ve delikli takozlardan endirekt ekstrüzyonda ise sadece delikli takozlardan boru üretilir. Boru ekstrüzyonunda pistonun ucuna bir malafa takılarak boru kesiti elde edilir. Şekilde görüldüğü gibi pistonun ucuna bağlanan malafa sabit, hareketli ve delme malafası olarak üç şekilde bağlanır.
b-) Özel Haddeleme Yöntemleri ile Dikişsiz Boru Üretimi
Bu yöntemle dikişsiz boru üretiminde prensip silindirik metal bloğunun sıcak işlemle delinmesidir. Bundan sonraki üretim kademeleri boru çapına ve et kalınlığına bağlı değişmektedir. Mannesmann boru üretim yöntemi olarak bilinen yöntemde sıcak silindirik blok, eksenleri birbirine göre az eğik olan ve aynı yönde dönen iki merdane ve delme işlemini gerçekleştiren bir zımba ile kalın et kalınlığında boru halinde getirir.
Endüstride yaygın olarak kullanılan demir borular ve boru profillerinin fiyatları borunun çapına, formuna, et kalınlığına ve standardına göre değişmektedir. Çelik boru fiyatları borunun çapına / et kalınlığına ve kalite standardına göre çelik boru fiyatları değişmektedir. Hasçelik.com, geniş depo ağıyla İstanbul, Ankara, Adana, İzmir, Diyarbakır farketmeksizin tüm illere olan kolay lojistik ağı konumundan dolayı tüm Türkiye’ye hizmet vermektedir. Online çelik satışının yapıldığı Hasçelik.com internet adresimizi ziyaret ederek demir boru, çelik boru gibi birçok ürün yelpazesine, istediğiniz kalitelerdeki ve ölçülerdeki ürünlerimizin çelik çekme boru fiyatlarına erişebilirsiniz. Demir boru fiyatları hakkında bilgi alın.